Мајмун


Макаки мајмун (Macaca fascicularis)
Научна класификација
Царство: Животни
Тип: Хордати
Класа: Цицачи
Ред: Примати
Подред: Haplorrhini
Инфраред: Simiiformes
Фамилија
-{Cebidae}-
-{Aotidae}-
-{Pitheciidae}-
-{Atelidae}-
-{Cercopithecidae}-


Приближна светска дистрибуција на мајмуните
Мајмун е име за неколку различни животински видови од редот примати, кој спаѓа во класата на цицачи. Тоа не е систематски термин. Редот на приматите може да се подели во две групи: во првата се вбројуваат сите полумајмуни (Prosimii), а во другата вистинските мајмуни, човеколиките мајмуни и луѓето (Anthropoidea). Во потесна смисла, терминот „мајмун“ би се однесувал за вистинските и човеколиките мајмуни (но не е грешно и ако се вклучат полумајмуните, бидејќи самиот термин не е монофилетска група). Во поширока смисла на зборот, мајмун би бил термин за кој било вид на примат, освен човекот и неговите непосредни претци.
Општи особини
Лицето на мајмуните е главно без влакна и е со развиена мускулатура која ја овозможува мимиката, која е важна за меѓусебната комуникација. Сетилото за мирис е послабо развиено. Забите се од бунодонтен тип. Стопалата се зарамнети, сите екстремитети се петточлени, а на врвот на прстите се наоѓаат широки, зарамнети и орожнати нокти. Првиот прст (палец) и на предните, а и на задните екстремитети им опонира на останатите, што е адаптација кон подобро прифаќање на предметите (прилагодување за живот на дрво). Женката има само еден пар на млечни жлезди кои се сместени на градите. Матката е едноставна (uterus simplex), а плацентата е дискоидална. Бројот на родените млади е мал, а најчесто изнесува едно младенче.
Еволуција
Од самото име на редот се заклучува дека се работи за најсовршените (првични) цицачи. Приматите се многу стара група која во текот на Терциер се одвоила од своите сродници. Притоа се сочувале многу примитивни карактеристики кои се слични на оние од инсектојадите и другите примитивни цицачи. Многу други групи на цицачи, како копитарите, неспоредливо помалку ја менувале својата организација во текот на еволуцијата. Единствено мозокот кај приматите (особено кај човекот) достигнал неспоредливо повисок степен на организација за разлика од останатите животни. Кај мајмуните, големиот мозок е силно развиен, а мозочната кора е доста набрана.

Мајмун

Од Википедија

Тековна верзија (непроверена)

Скокни на: навигација, барај

Оваа статија не наведува никакви извори или наводи. (ноември 2009) Ве молиме помогнете со тоа што ќе додадете наводи до доверливи извори. Непроверливата содржина може да биде изменета или отстранета.

За други значења на овој поим, видете Мајмун (појаснување).

Мајмун
Макаки мајмун (Macaca fascicularis)
Научна класификација
Царство:	Животни
Тип:	Хордати
Класа:	Цицачи
Ред:	Примати
Подред:	Haplorrhini
Инфраред:	Simiiformes
Фамилија
-{Cebidae}- -{Aotidae}- -{Pitheciidae}- -{Atelidae}- -{Cercopithecidae}-
Приближна светска дистрибуција на мајмуните

Мајмун е име за неколку различни животински видови од редот примати, кој спаѓа во класата на цицачи. Тоа не е систематски термин. Редот на приматите може да се подели во две групи: во првата се вбројуваат сите полумајмуни (Prosimii), а во другата вистинските мајмуни, човеколиките мајмуни и луѓето (Anthropoidea). Во потесна смисла, терминот „мајмун“ би се однесувал за вистинските и човеколиките мајмуни (но не е грешно и ако се вклучат полумајмуните, бидејќи самиот термин не е монофилетска група). Во поширока смисла на зборот, мајмун би бил термин за кој било вид на примат, освен човекот и неговите непосредни претци.

[уреди] Општи особини

Лицето на мајмуните е главно без влакна и е со развиена мускулатура која ја овозможува мимиката, која е важна за меѓусебната комуникација. Сетилото за мирис е послабо развиено. Забите се од бунодонтен тип. Стопалата се зарамнети, сите екстремитети се петточлени, а на врвот на прстите се наоѓаат широки, зарамнети и орожнати нокти. Првиот прст (палец) и на предните, а и на задните екстремитети им опонира на останатите, што е адаптација кон подобро прифаќање на предметите (прилагодување за живот на дрво). Женката има само еден пар на млечни жлезди кои се сместени на градите. Матката е едноставна (uterus simplex), а плацентата е дискоидална. Бројот на родените млади е мал, а најчесто изнесува едно младенче.

[уреди] Еволуција

Од самото име на редот се заклучува дека се работи за најсовршените (првични) цицачи. Приматите се многу стара група која во текот на Терциер се одвоила од своите сродници. Притоа се сочувале многу примитивни карактеристики кои се слични на оние од инсектојадите и другите примитивни цицачи. Многу други групи на цицачи, како копитарите, неспоредливо помалку ја менувале својата организација во текот на еволуцијата. Единствено мозокот кај приматите (особено кај човекот) достигнал неспоредливо повисок степен на организација за разлика од останатите животни. Кај мајмуните, големиот мозок е силно развиен, а мозочната кора е доста набрана.

VIб

Коала

Видови

Постојат 3 видови на коала. Според Бергмановото правило, единките кои живеат на југ каде

Викторијанската коaла (P. cinereus victor)

што е поладно се поголеми. Викторијанската коaла (P. cinereus victor) се карактеризира со подолго и подебело крзно со посветли чоколадно кафени нијанси на грбот и подлактиците и бушави бели уши. Мажјаците од овој вид тежат околу 12 килограми, додека женките тежат нешто помалку од 8,5 килограми. Од друга страна, пак, во тропските и суптропските предели на Квинсленд, коалите со латинско име P. cinereus adustus се помали (мажјаците тежат 6,5 килограми а женките само 5 килограми). Тие се посветли, со сива боја и имаат пократко и потенко крзно од јужните коали. Третиот вид на коала е од Нов Јужен Велс (P. cinereus cinereus).^[5]

Фосилни остатоци од коалите се многу ретки но некои се најдени во северна Австралија и се стари околу 20 милиони години. На основа на други фосилни остатоци, стари 50 000 години, џиновските коали ја населувале јужната област на Австралија.^[6]

Физички опис

Според надворешниот изглед, коалата е најслична со вомбатот но има подебело крзно, многу поголеми уши и подолги нозе со големи и остри канџи прилагодени за качување по дрва. Тежината им варира од околу 14 килограми кај поголемите, јужни машки примероци до 4 килограми кај помалите северни женки.^[7]

Коалата е еден од ретките цицачи која има отпечаток од прстите. Всушност, отпечатокот е толку сличен со човековиот што дури и под микроскоп е тешко да се разликуваат.^[8]

Коала-женка

Мозокот на коалата е со необично мали димензии, околу 40% од кранијалната празнина е исполнета со течност. Тоа е единствено животно со такво смалување на мозокот во текот на развитокот.^[9]

Големиот нос на коалата е една од нејзините најважни карактеристики. Таа има силно развиено сетило за мирис што и помага да открие кои листови од еукалиптус се безбедни за консумирање.Очите им се релативно мали во споредба со големината на останатите сетилни органи и видот не им е високо развиен.

Температурата на телото им е незначително помала од температурата на останатите цицачи и се движи околу 36.6 C. Срцето им чука помеѓу 70-140 пати во минута (ова зависи од многу фактори вклучувајќи ја и возраста на коалата). Тешкое да им се измери пулсот затоа што имаат синус аритмија што значи дека нивниот пулс и дишењето не се синхронизирани. Ова предизвикува промени во пулсот кои не се рефлексија на вистинската работа на срцето.^[10]

Генерално, коалата е тивка и мирна но мажјаците произведуваат многу гласни звуци во текот на сезоната на размножување кои можат да се слушнат дури на 1 километар одалеченост. Во случај на страв или стрес, коалите плачат гласно и тоа многу слично со плачот на бебе.^[11]

Не постојат точни информации за животниот век на коалите но се знае дека во заробеништво живеат околу 15 години и тоа мажјаците во просек до 13 години а женките и до 20 години.^[12]

Животен циклус

Женките достигнуваат зрелост на старост од 2-3 години а мажјаците на старост од 3-4 години. Здрава женка може да раѓа по едно младо годишно околу 12 години. Бременоста трае 35 дена. Близнаците се многу ретки а првите се родени на Универзитот Квинсленд во април 1999 година со имиња Euca и Lyptus.Парењето, во нормални услови, обично се случува помеѓу декември и март (овој период го претставува летниот период во јужната хемисфера).^[13]

Коала-мажјак

Бебето коала се нарекува “joey” и е без крзно, без уши и слепо. Се раѓа со должина од 1,5 сантиметри и останува во торбата на мајката свртено со главата надоле и се прикачува за една од дојките на мајката.^[14]

Младите остануваат скриени во торбата на мајката околу 6 месеци и се хранат само со мајчиното млеко. За овој период им растат уши, крзно и прогледуваат. Потоа, младото почнува да го истражува надворешниот свет и конзумира мали количества на листови еукалиптус.^[15]

Младото останува со мајката уште 6 месеци и се храни комбинирано, со млеко и еукалиптус, се до 12 месечна возраст кога доењето престанува. Женките се одделуваат од мајката на 12 месеци но се населуваат во нивна близина додека мажјаците остануваат со мајката до 2-3 години.^[16]